Geachte dames en heren raads- en commissieleden,
Onlangs heb ik mijn ideeën voor de motiemarkt ingeleverd.
Uit het laatste griffiebericht begrijp ik dat u pas na 15 september kennis
krijgt van de ideeën. U kunt de mijne wel al vinden op https://graafsetribune.blogspot.com
Ik heb de motiemarkt altijd al een merkwaardige en
ingewikkelde manier gevonden om ideeën onder de aandacht van het
gemeentebestuur te brengen. Ik besef dat merkwaardig en ingewikkeld toch wel een
leuke avond op kan leveren. Wel denk ik dat mijn voorstellen daar minder
aanleiding voor zullen geven. Eigenlijk hebben mijn voorstellen alleen nut als
alle raads-en commissieleden de zin inzien van een structurele andere aanpak
van bestuurlijke processen in onze gemeente.
Ook in mijn ideeën voor de motiemarkt is de aandacht
daarbij vooral gericht op de deelname van niet-bestuurders aan het hele
bestuurlijke proces. Uit de gang van zaken in de afgelopen vergadering van de
commissie ruimte is weer gebleken dat in Grave de inhoudelijke discussie vaak
pas begint als het definitieve raadsvoorstel ter besluitvorming voorligt. Kort
gezegd, het script voor besluitvormingsproces deugt niet. Ieder proces kent
fasen die ieder moeten worden afgesloten met een besluit om al of niet door te
gaan. Het orgaan dat een eindbeslissing (ook van een deelproject) neemt dient
ook het startsein te geven voor de voorbereiding van die beslissing. Dat
waarborgt dat de beslisser het proces kan volgen en zo nodig bijsturen.
Speciale aandacht vraagt de rolverdeling tussen
gemeenteraad, college, burgemeester, commissies en ambtelijk apparaat. Die
organen opereren nu nogal los van elkaar. Naar mijn gevoel zal vooral de rol
van de commissies moet veranderen, Zeker bij het actief volgen van processen
kunnen commissies meer worden ingeschakeld.
Wellicht ontstaat de vrees voor een ingewikkeld
bureaucratisch systeem. Dat is niet nodig, wel dwingt het op gezette tijden tot
concrete uitspraken. De gemeenteraad van Grave is nogal goed in het nemen van
besluiten die niet meer inhouden dan uitstel wel een werkelijke beslissing.
Ter illustratie een paar opmerkingen over de onderwerpen
die in de commissie ruimte aan de orde zijn geweest en over de fusie van de
voetbalverenigingen die nog in de commissie moet worden behandeld.
Reconstructie N324.
Dit is een project van de provincie. De gemeente Grave
dient een financiële bijdrage te leveren aan diverse kruisingen en de plannen
een juridische status te geven door ze vast te leggen in bestemmingsplannen.
Beide facetten zijn een bevoegdheid van de gemeenteraad. Dat wil dus zeggen dat
deze deelprojecten actief door de raad moesten worden gevolgd. Dat is maar zeer
beperkt gebeurd. De kredieten zijn in goed vertrouwen gevoteerd en de
bestemmingsplannen hebben de formele weg gevolgd en zijn door de raad
vastgesteld zonder dat die zich er intensief mee had beziggehouden. Dat is goed
gegaan, ook omdat de provincie in de aanloop belanghebbenden in de ontwikkeling
had meegenomen.
Zo werd ook de verplaatsing van het benzinestation
aangepakt. Uiteindelijk zou de gemeenteraad de beslissing over de locatie
moeten nemen in de vorm van het vaststellen van een bestemmingsplan. De raad
werd er echter niet actief bij betrokken en bijgevolg kreeg het ook weinig
echte publieke aandacht. Ja, via via werd bekend dat niet de rotonde bij de
Bonskazerne, maar de rotonde bij het Wisseveld de nieuwe plek zou zijn. Er is
een B&W-besluit openbaar gemaakt en een voorontwerp bestemmingsplan ter
inzage gelegd. De reacties daarop zijn verwerkt en een raadsvoorstel voor
vaststelling van het bestemmingsplan aan de gemeenteraad voorgelegd. De
publieke informatie bleef beperkt tot formele publicaties die vaak hun doel
niet bereiken en een wat verscholen onderwerp in een algemene inloopavond.
Toen werd opeens iedereen wakker. Er kwam een inspreker
en de discussie ontbrandde, maar meer over de procedure dan over de inhoud
Wat nu?
Volgens mij kan de
gemeenteraad niets anders dan instemmen met het bestemmingsplan. Door te
zwijgen heeft de raad immers goedkeuring verleend aan de locatiekeuze en de
inspreker heeft kennelijk de mogelijkheid gemist een zienswijze in te dienen op
het voorontwerp. De locatiekeuze zal wel, zij het achteraf, moeten worden toegelicht
Ontwikkeling scheepswerfterrein
Initiatiefnemers zijn logischerwijze de eigenaar van het
gebied en de ontwikkelaar, die kennelijk door de eigenaar is gekozen. De rol
van de gemeente is de belangen van de gemeente en de gemeenschap te waarborgen.
Dat zal uiteindelijk gebeuren door het vaststellen van een nieuw
bestemmingsplan voor het gebied, maar misschien ook door het aangaan van
overeenkomsten, bijvoorbeeld op financieel terrein. Een complexe situatie omdat
mag worden aangenomen dat eigenaar/ontwikkelaar en gemeente verschillende
doelstellingen nastreven. Omdat in de bestemmingsplanprocedures derden, zoals
inwoners van de binnenstad een belangrijke (o.a. tijdsbepalende) rol spelen
dienen die ook vanaf het begin worden meegenomen.
Omdat de gemeenteraad uiteindelijk de beslissing heeft
over het resultaat dient de gemeenteraad ook het startsein te geven. Let wel
dit moet niet in de vorm van een oekaze aan, maar in een overeenkomst met de
initiatiefnemers over de aanpak, de rolverdeling, de communicatie met de
buitenwereld en niet te vergeten een afscheidsregeling. (N.B. Formeel worden
dergelijke overeenkomsten door het college gesloten. Het college moet dit dus
doen met nadrukkelijke instemming van de raad)
Dit is tot nu toe niet gebeurd. Het college, dat
inderdaad de zaak voor de gemeenteraad moet voorbereiden, is zonder zichtbare
structuur gaan overleggen met eigenaar/ontwikkelaar. Op een gegeven moment
heeft de raad via een motie het college gedwongen met een “kader stellende
nota” te komen die de randvoorwaarden zou bevatten waarbinnen eigenaar en
ontwikkelaar de plannen zouden moeten ontwikkelen en realiseren. Het college is
met een raadsvoorstel gekomen, waarvan in de commissie al bleek dat dit niet
was hetgeen de raad voor ogen had met de motie. Dat derden alsnog de
gelegenheid kregen in de commissievergadering hun mening over de nota te geven
kwam natuurlijk te laat. De ontwikkelaar maakte zelfs al via een brief kenbaar
bezwaar te hebben tegen enkele beperkingen die in de nota werden opgelegd.
Wat nu?
Vaststellen van de nota heeft op dit moment geen zin. Wel
zou het college opdracht moeten krijgen met eigenaar en ontwikkelaar een, noem
het maar, definitiedocument op te stellen waarin doelstellingen van partijen,
betrokkenen bij het project, communicatieopzet en alles wat dies meer zijn
vastgelegd. Dat hoeft helemaal niet zo tijdrovend te zijn. In het stuk mag ook
duidelijk blijken waar tegenstellingen tussen partijen blijken. In de
bijbehorende planning wordt dan aangegeven wanneer die tegenstellingen moeten
zijn opgeruimd. Belangrijk is ook dat rapportagemomenten zijn bepaald.
De vestingvisie
De gemeenteraad heeft geïnvesteerd in een vestingvisie,
die bij de ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente een belangrijke rol zou
moeten vervullen. Na uitgebreide studies en overleg is die aan de raad ter
vaststelling voorgelegd. Uiteindelijk is die visie gedevalueerd tot een
“inspirerende leidraad”. In discussies wordt die term ook al wat lacherig
ingezet. Dat valt te betreuren. Beter is het die visie voor de gemeente als uitgangspunt
te hanteren. Plannen in het gebied van de vestingvisie dienen die visie te
versterken. Als dit ter plekke, en dan meestal om economische redenen, niet
mogelijk is zou compensatie elders kunnen helpen. De vestingvisie dient te
worden verdedigd tegen aanvallen van buiten!
De fusie van de sportverenigingen en
het sportpark
Ook dit een voorbeeld van
een project waarbij de rol van de gemeenteraad te laat is onderkend. De
gemeente heeft niet voor niets een planning- en controlcyclus die voorschrijft
dat projecten via de kadernota in de planning worden opgenomen. Ook een fusie
van verenigingen vereist een gedegen voorbereiding en daarin is door de
betrokken verenigingen goed werk verricht. Dat daarbij accommodatie een rol is
gaan spelen is logisch en dat een volledig nieuwe daarbij het ideaal is, is ook
niet verrassend. Ook te verwachten was dat de gemeente zou worden benaderd om
de noodzakelijke investering mogelijk te maken. Dat is echter niet gebeurd. Ja
via persoonlijke contacten raakte de gemeente wel betrokken bij de
ontwikkelingen. De eerste keer dat de gemeente bestuurlijk moest optreden was
op basis van het raadsvoorstel voor de raadsvergadering van 12 februari 2019.
Dat leidde tot een aantal vragen die nu weliswaar zijn beantwoord maar daarbij
is niet ingaan op het basisprobleem: is een dergelijke investering in drie van
de vier voetbalverenigingen verantwoord voor een gemeente als Grave, die beoogt
zelfstandig, dus ook financieel gezond, te blijven? De huidige financiële
positie van de gemeente legt nog extra druk op deze vraag.
Ook is de gemeente niet in de gelegenheid geweest een
aantal zaken tijdig aan de orde te stellen, laat staan er invloed op uit te
oefenen.
·
Allereerst dient de gemeente het belang van alle
sportverenigingen en daarbinnen van alle voetbalverenigingen te dienen. Een
voorwaarde vanuit de gemeente dat alleen wordt meegewerkt aan een fusie van
alle voetbalverenigingen zou ik logisch hebben gevonden.
·
De indruk wordt gewekt dat de nieuwe
accommodatie een voorwaarde is voor het tot stand komen van de fusie. Wat
gebeurt er met de fusie als de gemeenteraad het voorstel deze keer niet volledig
goedkeurt? Gaat dan de fusie niet door? Wat gebeurt er dan met de drie
verenigingen?
·
De verenigingen nemen samen een enorme
verplichting op zich. Die verplichting vereist een grote inzet ven
vrijwilligers over een reeks van jaren. Is het aangaan van die verplichtingen
niet eerder een belemmering voor het succes van de fusie? Wordt het voor
voetballers niet aantrekkelijker om lid te worden van Gassel?
·
Zijn er echt geen mogelijkheden de fusie (van de
vier) voetbalverenigingen te laten beginnen op de huidige locaties?
·
De financiële truc om een in tijd begrensde
structurele bijdrage in onderhoud om te zetten in een investeringsbijdrage die
veel langer op de begroting drukt lijkt mij twijfelachtig. Gaat de provincie
als toezichthouder daar mee akkoord?
Blijkbaar ligt er ook een enorme tijdsdruk op het nemen
van een positief raadsbesluit. Dit had moeten en kunnen worden voorkomen.
Wat nu?
Het voorstel is financieel gezien voor de gemeente Grave
onverantwoord. Dat wil niet zonder meer zeggen dat het ook moet worden afgewezen.
Een fusie van de voetbalverenigingen moet er komen en zeker gezien de
voorgeschiedenis, die de raad heeft laten gebeuren, moet de gemeente wel steun
geven. Het antwoord op bovenstaande vragen helpt misschien.
Slotwoord
Ik heb deze notitie geschreven naar aanleiding van de aan
de gang zijnde raadcyclus ter onderstreping van de noodzaak iets te doen met de
ideeën die ik heb ingediend. Tijdens de markt zelf kan ik daar niets aan
toevoegen.
Met vriendelijke groeten,
Leo de Vreede
Grave, 9 september 2019.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten