De raadsvergadering van 16 april 2019 in Grave

De extra raadsvergadering van 16 april was om twee redenen interessant, allereerst natuurlijk vanwege het onderwerp: de herschikking van de gemeenten in het Land van Cuijk. Het was ook de eerste raadsvergadering waarbij de nieuwe werkwijze van kracht zou zijn.

Nieuwe werkwijze

Al eerder heb ik geschreven dat de aanpak van dit project veel te beperkt is geweest. Het heeft weinig meer opgeleverd dan enkele, op zich zinvolle, cosmetische aanpassingen aan het verloop van de vergaderingen. Wil je de doelstellingen efficiënter vergaderen en raad in inwoners meer aan de voorkant betrekken werkelijk bereiken zul je hele systeem van het bestuursproces moeten bekijken. Dat systeem bestaat uit inwoners, gemeenteraad, college en ambtelijke ondersteuning. Vergaderingen van raad en commissies, werkbesprekingen informatievoorziening en andere communicatiemiddelen zijn gereedschap. Aan zo’n systematische benadering ontbreekt in Grave nogal wat. Ik herhaal het nog maar eens: In de huidige maatschappij is het nodig de inwoners daadwerkelijk te betrekken bij het besturen van de gemeente. Alleen op die manier kan voor te nemen besluiten draagvlak worden gevonden. Het begrip draagvlak speelt ook bij het voortdurende uitstel van een uitspraak over de bestuurlijke organisatie een belangrijke rol. De raad weet dit ook al jaren en wil er wat aan doen, maar komt niet verder dan een aanloop. Gesprongen wordt er niet.

Zo langzamerhand worden mijn stukjes steeds chagrijniger daarom, alvorens te proberen er een positieve draai aan te geven, een samenvatting in twee liedjes.

Het eerste is bedoeld om de moed erin te houden en waarschijnlijk wel bekend. Voor degenen die het origineel niet kennen hier een link: https://www.youtube.com/watch?v=JLF6IYL_ta4

Eerste couplet.

Ik heb een potje met vet

Ik heb een potje, potje,potje, potje vet onder de tafel gezet

Tarara

Tweede couplet enzovoorts, enzovoorts.

Het tweede liedje is gebaseerd op een oud kinderliedje “Constant heeft een hobbelpaard” (https://www.youtube.com/watch?v=SKIz2tsVjEo). Al een hele tijd geleden werd het in een Pothuusburgse buut gebruikt.

Komt in Grave een nota uit

Zorgt voor uitstel van het besluit

Een nieuwe probleem wordt aangepakt

Reuze moeilijk dus dan

Komt in Grave een nota uit

Zorgt………………………………………

Enzovoort

Hoe het dan wel moet? Op korte termijn met de wijk- en dorpsraden en andere maatschappelijke organisatie aan tafel gaan zitten. Intussen kunnen alvast een aantal voor de hand liggende verbeteringen in de communicatie met de inwoners aanbrengen. Op https://graafsetribune.blogspot.com kunt u voorbeelden vinden.

Herindeling

Wat vooraf ging:

·         In september 2017 werd aan de gemeenten in het Land van Cuijk voorgesteld per 1 januari 2023 samen te gaan in één gemeente Land van Cuijk. Dit voorstel was tot stand gekomen na zo’n vijf jaar samen praten, rapporten laten schrijven en confereren. Dat proces speelde zich volledig af binnen de bestuurlijke kringen. Pas nadat het voorstel klaar was werd er enige informatie aan inwoners gegeven.

Intussen hadden Cuijk, Grave en Mill per 1 januari 2014 hun ambtelijke organisaties alvast samengevoegd in de werkorganisatie CGM.

Het resultaat was dat de raden van Boxmeer, Cuijk en St. Anthonis met het voorstel voor één gemeente Land van Cuijk instemden. Mill zei nee en Grave stelde een uitspraak uit. Er zou eerst, tegelijk met de gemeenteraadsverkiezingen, een opiniepeiling worden gehouden.

·         Natuurlijk speelde deze kwestie een rol in de verkiezingscampagnes in Grave. LPG was duidelijk voor zelfstandigheid van Grave. Het CDA vond één gemeente Land van Cuijk het beste. De andere partijen waren wat minder uitgesproken door aan te geven waarde te hechten aan de uitkomst van de opiniepeiling.

Het duurde echter tot de raadsvergadering van 6 februari 2018 alvorens duidelijk werd welke vraag aan de kiezers zou worden voorgelegd. Op het laatste moment werd naast de keuze tussen zelfstandig Grave en één gemeente LvC  ook bestuurlijk samengaan van Cuijk Grave en Mill als optie opgenomen.

Zonder enige nadere informatie werd deze drievoudige vraag aan de kiezers voorgelegd. Waar de voor raadsleden jaren en stapels papier niet voldoende waren om tot een keuze te komen kregen de kiezers een paar weken, overigens zonder te weten wat de (nieuwe) raad met het resultaat van de opiniepeiling zou doen.

·         Bij de gemeenteraadsverkiezingen op 18 maart 2018 waren LPG en CDA de winnaars. Dat waren ook de partijen met de duidelijkste stellingname, zij het tegengesteld. Toch vormden deze partijen samen heel snel een college op basis van 9 stemmen. Er was echter nog geen bestuursakkoord bekend. Er was wel een procesverbaal van de opiniepeiling. De harde cijfers daarin waren:

o    Niet opgekomen, dus geen mening gegeven       44%

o    Zelfstandig Grave                                                24%

o    CGM                                                                    19%

o    Éen gemeente Land van Cuijk                             13%

Het verschil tussen een opiniepeiling en een referendum of verkiezing is dat bij een opiniepeiling “geen mening” wel een rol speelt.

·       Het duurde tot de raadsvergadering van 18 september 2018 voordat duidelijk werd hoe LPG en CDA hun tegengestelde opvattingen in één besluit tot hun recht zouden laten komen. Aan één Land van Cuijk zou deze bestuursperiode geen medewerking worden gegeven. Dat paste in het straatje van LPG. Het CDA had kennelijk zijn hoop gevestigd op de uitdrukking dat God’s molens nu eenmaal langzaam malen. De keuze voor zelfstandig Grave kon niet worden gemaakt omdat de CGM-variant ook als een reële optie uit de opiniepeiling naar voren kwam.

Uiteindelijk werd “besloten”:

1.    Deze raadsperiode (2018-2022) een besluit te nemen over de bestuurlijke toekomst van de gemeente Grave, waarbij twee opties nader worden uitgewerkt: zelfstandig blijven of herindeling met de CGM-gemeenten.

2.    Het college in dit kader de volgende opdrachten te verstrekken:

a.    Rapporteren aan de raad wat de organisatorische en financiële consequenties (intern gericht) zijn van zelfstandig blijven of herindeling CGM voor de zomer van 2019.

b.    Rapporteren aan de raad wat de maatschappelijke en financiële consequenties (extern gericht) zijn voor onze inwoners van zelfstandig blijven of herindeling CGM voor de zomer van 2019.

c.    Het opstellen van een communicatieplan voor de zomer van 2019 hoe we de inwoners hierover informeren en zullen raadplegen.

3.    De raden van Cuijk en Mill & St Hubert te informeren over dit besluit en hen te verzoeken om een reactie.

 Dus…uitstel van besluit en wachten op een nieuwe nota.

·       Van Mill en Cuijk kwam redelijk snel antwoord. Daaruit bleek dat men niet veel zin had in de CGM-variant, maar ook niet van plan was voor Grave een beslissing te nemen. Grave moest zelf maar een standpunt bepalen. Inmiddels waren Boxmeer, Cuijk en St. Anthonis begonnen met de voorbereiding van de bestuurlijke samenvoeging van die gemeenten. Grave en Mill zouden zich daarbij kunnen aansluiten.

Daarom werd in de raadsvergadering van 11 december weer via een motie het tijdschema van de motie van 18 september aangepast. De onderzoeken zouden nu voor 1 april 2019 beschikbaar moeten zijn. Tegelijk met de Europese verkiezingen op 23 mei zou weer een opiniepeiling worden gehouden. Aan inhoud en doel van die opiniepeiling werd in de motie geen aandacht besteed.

·         Omdat het weer geen besluit maar slechts een motie was het nodig in de raadsvergadering van 19 februari 2019 een echt besluit te nemen. Er moest een krediet van € 30.000 worden verleend om opdracht voor het onderzoek te kunnen geven. Dat besluit werd genomen met de wetenschap dat een deel van het onderzoek wel eens zinloos zou kunnen zijn. In Cuijk zou een voorstel in procedure komen om te besluiten met Boxmeer en St. Anthonis in zee te gaan.

·         Het rapport was keurig op tijd binnen en werd via een raadsinformatiebrief van 26 maart 2019 openbaar. Keurig volgens de opdracht gaf het rapport een opsomming van de consequentie van de opties zelfstandig Grave in twee alternatieven en de CGM-variant. Een advies werd niet gegeven omdat het ook niet was gevraagd. De optie één gemeente Land van Cuijk was niet in het rapport opgenomen. Daarmee had het college de motie uitgevoerd. Wat er met de rapporten moest gebeuren werd aan de raad overgelaten.

·         In de agendacommissie van 2 april 2019 kwam daarom de vraag aan de orde wat er met het rapport zou moeten gebeuren. Omdat het rapport in opdracht van de raad was opgesteld zou het logisch zijn dat het ook in een raadsvergadering zou worden besproken en dat op die basis de raad een besluit zou nemen over het vervolg en dan met name over de opiniepeiling die op 23 mei zou worden gehouden. Op 1 april had de raad van Cuijk besloten met Boxmeer en St. Anthonis in zee te gaan en daarmee was de CGM-variant in feite van de baan. De onvermijdelijke conclusie daaruit zou zijn dat Grave zou moeten besluiten inderdaad zelfstandig te blijven of toch maar aan te sluiten bij C, B en A.

Nu wilde het toeval (of het was een gevolg van de gebrekkige werkwijze van de raad?) dat er geen agenda was voor de commissievergaderingen van 16 april en 7 mei. En dus besloot de agendacommissie, heel verstandig, op 16 april een raadsvergadering te houden waarin ook de vraagstelling voor de opiniepeiling van 23 mei  zou worden vastgesteld. Hiermee wachten tot de eerstvolgende reguliere raadsvergadering van 16 mei 2019 zou de opiniepeiling, waar de collegepartijen zo’n grote waarde zeggen te hechten, alleen al om praktische redenen onmogelijk maken. Aldus werd door de agendacommissie besloten. Dat dit praktische ordevoorstel vanuit de oppositie kwam en niet van de coalitie is wel merkwaardig maar niet van belang.

·         En dan nu de nieuwste episode: de raadsvergadering van 16 april 2019. Ik citeer hier het volledige conceptbesluit.

De raad van de gemeente Grave

gelet op het raadsbesluit van 18 september 2018 n.a.v. het initiatiefvoorstel van LPG en CDA over de bestuurlijke toekomst Grave,

gelet op de aangenomen motie op 11 december 2018 ‘Uitwerking beslispunt 2: opdracht aan college’ m.b.t. de bestuurlijke toekomst Grave, gelet op de RIB 2019-15 Raadsinformatie Rapport Onderzoek bestuurlijke toekomst; drie varianten vergeleken met als bijlage het rapport van PWC,

besluit Kennis te nemen van het Rapport Onderzoek bestuurlijke toekomst Grave; drie varianten vergeleken.

Uit dit concept blijkt duidelijk dat deze operatie een gevolg was van een initiatief van LPG en CDA. Het werd aan de raad overgelaten dit concept via amendenten om te vormen tot een uitvoerbaar besluit. Dat een poging werd gedaan de oppositie het debat te laten openen was daarom onterecht. De coalitie had met een voorstel voor de voortgang moeten komen. Dat heeft men kennelijk niet aangedurfd.

De vergadering zou moeten verlopen volgens de nieuwe werkwijze. Positief was dat de raadsleden elkaar netjes benaderden. Maar dat was ook al het nieuwe. Van uitwisseling van argumenten was geen sprake. Het bleef bij met steeds meer nadruk herhalen van eigen standpunten. Het constateren van een gebrek aan draagvlak voor herindeling en de noodzaak van het tijdig betrekken van burgers  werd met veel allure verkondigd. Allemaal juist en dat wisten we al. Werkelijke suggesties om daar wat aan te doen bleven echter uit. Het resultaat was dan ook dat het concept-besluit tot besluit werd verheven en het rapport tezamen met de inbreng vanuit de ondernemers tijdens het spreekrecht naar het archief werd verwezen.

Omdat dit toch wel erg mager was kwam het CDA met een motie waarin werd aangegeven hoe de raad van Grave verder zou gaan met dit probleem.

De aanpak is simpel. De ontwikkelingen in de regio worden nauwgezet gevolgd en de deur voor de gemeenten Cuijk en Mill wordt opengelaten. Daarnaast kreeg het college enkele opdrachten die men toch al had. Het college moet in het najaar met een eerste proeve van een visie op kernendemocratie inclusief burgerparticipatie komen. Oh ja, de opiniepeiling op 23 mei gaat niet door.

Hoe nu verder?

Het is wel zeker dat op beide onderwerpen de nieuwe werkwijze en de herindeling nieuwe coupletten aan de twee kinderliedjes zullen worden toegevoegd. Daar schieten we niet echt mee op. Het wordt tijd voor een therapeutische benadering. Een start daarvoor zou kunnen zijn dat er een gesprek wordt georganiseerd tussen raadsleden en vertegenwoordigers van diverse geledingen in de Graafse samenleving. Het initiatief daarvoor moet wel uitgaan van de gemeenteraad zelf. Als die de noodzaak er niet van inziet is het allemaal zinloos en gaan we vrolijk verder met potjes vet onder de tafel te zetten.

Als u vindt dat dit heel veel lijkt op de aanpak van een werkelijke nieuwe werkwijze van de raad heeft u gelijk. Eigenlijk gaat het om dezelfde vraag: hoe worden wij als inwoners het beste bestuurd. Dan is de omvang van de gemeente één aspect net als de wijze waarop gemeentebestuur en inwoners met elkaar omgaan. Die twee aspecten beïnvloeden elkaar wel.

Leo de Vreede

Inspreektekst commissie Inwoners en bestuur 19 maart 2019

Geachte commissie

Vanavond bespreekt u het voorstel voor een nieuwe werkwijze van de gemeente raad. Ik heb maar vijf minuten dus ik moet vrij kort door de bocht gaan.

In feite behelst het voorstel niet meer dan enkele aanpassingen in de verordeningen voor de gemeenteraad zelf en de commissies. Daarbij stelt u ook een document vast waarin, ik noem het maar regieaanwijzingen voor de vergaderingen van de raad en de commissies zijn opgenomen.

In een tweetal formeel aan de raad gerichte brieven naar aanleiding van het door u aangenomen voorstel voor een motiemarkt heb ik al te kennen gegeven dat ik dit voorstel voor de werkwijze nogal mager vind.

Vreemd vind ik dat er in dit voorstel zelfs geen enkele verwijzing naar die motiemarkt is te vinden. Die markt heeft immers een doel dat ook tot de doelstellingen in dit voorstel behoort. Ook heb ik geen enkele aanwijzing dat mijn opmerkingen een rol spelen. Gelukkig fungeert het spreekrecht nog steeds als noodingang.

De kern van mijn kritiek is dat het voorstel en zeker de besluiten slechts betrekking hebben op een deel van het hele proces om tot een uitvoerbaar raadsbesluit te komen en wel de vergaderingen van de raad zelf en de commissies in hun huidige vorm. Op zich nuttig en deels nog zinnig ook. Maar de doelstellingen waarmee het voorstel begint kunnen niet worden bereikt zonder hetgeen zich afspeelt voordat de vergadering wordt gehouden goed te structureren. Ook moet de overgang van commissie naar raad meer inhoud krijgen dan in de huidige situatie

Het zou te ver voeren proberen in deze 5 minuten volledig te zijn. Ik ga kort in op een drietal onderwerpen.

Allereerst uw 2^e doelstelling. De raad wil de inwoners meer betrekken bij de eerste fase: beeldvorming. Deze doelstelling is al een paar jaar te horen. In de rest van het voorstel wordt er niet op ingegaan hoe dit inhoud moet krijgen. Ja van de reeds lang bestaande mogelijkheid niet-commissieleden toch te laten meepraten zal meer gebruik worden gemaakt. Daar staat weer tegenover dat zelfs openbare werkbijeenkomsten van de raad alleen voor raadsleden zijn bestemd. Technische avonden, toch bij uitstek beeldvormend, zijn besloten.

Van gedachten wisselen over hoe een zinvolle deelname van burgers gestalte kan krijgen is een avondvullend gesprek op zich al waard. U spreekt over de BOB-aanpak. Voor burgerparticipatie stel ik voor het 4x I-traject te volgen. Informatie, Interesse, Inzicht, Invloed. Wil je invloed uitoefenen moet je over Inzicht beschikken. Je moet wel interesse hebben om dat inzicht te verkrijgen. En tegenwoordig is interesse voor bestuurlijke zaken niet meer vanzelfsprekend. Vandaar dat een wervend informatietraject (reclamecampagne) vooraf moet gaan. Waarom wilt u eigenlijk de burgers meer bij uw werk betrekken?

Het tweede onderwerp dat ik wil aansnijden is de commissiestructuur. Kennelijk ziet u geen reden de huidige structuur ter discussie te stellen. Het is zelfs zo sterk dat wijzigingen die in het oorspronkelijke voorstel waren opgenomen weer teniet zijn gedaan. Het aloude gezegde “zij dronken een glas enz.” komt weer in zicht.

Je zou denken dat gemeenteraad, raadscommissies, auditcommissie, agendacommissie, fractievoorzittersoverleg, werkbijeenkomsten en technische avonden tot één samenhangend systeem behoren. Waarom dan ook niet één document waarin samenstelling, taak en werkwijze zijn geregeld? Nu hebben en houden we het reglement van orde, de verordening op de raadscommissies en de verordening op de auditcommissie. Voor de andere organen dient het document werkwijze gemeenteraad Grave 2019-2022 als handleiding. Zeker voor de raadscommissies zou een kritische beschouwing op de huidige organisatie en samenstelling nuttig zijn geweest. Veel aandacht wordt geschonken aan de problematiek van zogtenaamde technische vragen. Niet gekeken is of het voortraject zodanig kan worden geregeld dat technische vragen kunnen worden voorkomen; anders gezegd aan welke eisen moet een voorstel voldoen alvorens het in behandeling kan worden genomen en wie beoordeelt dat. Nu is de uitkomst van een commissievergadering niet meer dan de vaststelling of het een A- of B-stuk wordt. Ik zie in het voorstel geen verandering en dat is ook uit het oogpunt van werkdruk verlaging een gemiste kans. Een ander gevolg is dat in de raadsvergadering veel uit de commissievergadering zal worden herhaald en zelfs moet worden herhaald

Het laatste punt dat ik wil aanhalen is het spreekrecht. Volgens het oorspronkelijke voorstel zou in de raadsvergadering het niet meer mogelijk zijn in te spreken over op de agenda voorkomende zaken. In het licht van de BOB-benadering een logische wijziging en ook de enige echte wijziging ten opzichte van de huidige gang van zaken. U heeft het toch niet aangedurfd. En op dit moment is dat terecht. Aan de voorwaarde dat de burger voor de raadsvergadering voldoende aan bod is gekomen wordt ook na vaststelling van de nu voorgestelde besluiten niet voldaan.

Het zou goed zijn geweest aan zin en vorm van het spreekrecht een afzonderlijke bespreking te wijden

Tot slot: In de agendacommissie is aangegeven dat het voorstel “niet in beton is gegoten”. U hoeft u zich nu niet te beperken tot de uitspraak A of B. U kunt dit keer het college adviseren het voorstel terug te nemen en met u zelf af spreken de gedachten die in het document werkwijze gemeenteraad zijn verwerkt na te leven. Vervolgens dient het project “Besturen van de gemeente Grave” te worden opgezet.

Voorwaarde is wel dat het voorstel om de griffiecapaciteit uit te breiden wordt aangenomen. Waarom daarover zo geheimzinnig wordt gedaan is mij een raadsel.

Hoe wordt Grave in de toekomst bestuurd

Dit verhaal is op 21-februari 2019 naar de Arena gestuurd

HOE WORDT GRAVE IN DE TOEKOMST BESTUURD

Inleiding

Voor de laatste raadsvergadering waren twee avonden nodig. Het waren dan ook belangrijke onderwerpen waarvan de voorgenomen fusie van drie van de vier Graafse voetbalverenigingen nog extra publieke belangstelling trok.

De volgende cyclus is inmiddels begonnen. Op de agenda van de raadsvergadering van 26 maart 2019 staan naast wat routinezaken twee voorstellen die beogen de bestuurskracht van de gemeente te versterken.

Net te laat om op reguliere wijze op de agenda te kunnen worden geplaatst kwam het bericht dat de gemeente bij het hoger beroep inzake de schade van het faillissement van de scheepswerf in het ongelijk is gesteld. Natuurlijk zullen de gevolgen van die uitspraak in de volgende raadsvergadering worden besproken.

Eigenlijk maken al deze onderwerpen deel uit van eenzelfde allesomvattend vraagstuk: hoe moet het bestuur en beheer van de gemeente Grave zodanig worden georganiseerd dat het belang van de inwoners zo goed mogelijk wordt gediend. In onze huidige maatschappij betekent het ook dat inwoners niet alleen in de uitvoering, maar ook in de besluitvormingstrajecten een actieve rol moeten spelen. Over deze definitie kun je nog eindeloos van gedachten wisselen, maar ik heb het idee dat de basis voor alle partijen in Grave wel ongeveer hetzelfde is. Termen als “aan de voorkant”, kernendemocratie, participatie gaan al enkele jaren over tafel. Het wordt tijd dat er invulling aan wordt gegeven. Een aantal gebeurtenissen in bestuurlijk Grave heeft wel duidelijk gemaakt dat er verbetering van de informatie-uitwisseling tussen en samenwerking van alle bestuursorganen inclusief organisaties als wijk- en dorpsraden nodig is. Dat wordt al vele jaren ook buiten de kring van het gemeentebestuur geroepen en zelfs de raad is nu bijna drie jaar geleden begonnen met een actie om de communicatie tussen gemeente en burgers te verbeteren. Die actie is tot nu toe beperkt gebleven tot intern overleg en enkele experimenten met een gewijzigde vergaderstijl. Dat schiet nog niet echt op.

De voetbalfusie

In feite is  het besluit over de rol van de gemeente in dit proces alleen maar uitgesteld. Het kan nog alle kanten uit. Inmiddels ziet het er naar uit dat ook binnen de verenigingen zelf nog niet alle neuzen in dezelfde richting staan. De lering die je hier uit moet trekken is dat ook een dergelijk project in fasen, inclusief tussenbesluiten, moet worden aangepakt en dat gemeenteraad en leden van de vereniging niet pas bij de uiteindelijke beslissing een rol mogen gaan spelen.

De drie-eenheid

Hier is wel sprake van een gefaseerde aanpak. De vraag die nu vooral naar voren kwam was hoe de gemeenteraad de voorgang kan blijven volgen. Op regelmatige tijden zal de raad toch moeten vaststellen of alles nog volgens plan verloopt. Raadsinformatiebrieven zijn daar nu het gebruikelijke middel voor. Ik vind dat te weinig structureel. Aangeven dat de zaak volgens plan verloopt (dat er dan ook moet zijn) is net zo belangrijk als problemen vermelden. Een informatie en rapportagestructuur moet daarom een wezenlijk onderdeel zijn van een projectplan. Een gemeenteraad moet uit hoofde van zijn taak een project volgen. Uiteindelijk worden burgers geconfronteerd met de gevolgen van een project. Er zijn financiële consequenties en er kunnen persoonlijke belangen mee zijn gemoeid. Tijdige informatie aan burgers is dan ook van wezenlijk belang en kan problemen later voorkomen. Wat nu is toegezegd is te incidenteel. Een vaste periodieke informatie via de commissies zou een aanpak kunnen zijn. Als dat 80% van de projecten en processen volgens plan verloopt kost het niet veel tijd en moeite de 20% waar moet worden ingegrepen tijdig te ontdekken. Daarvoor moet wel de werkwijze van de commissies worden aangepast en daarover is in het voorstel voor de komende vergadering niets terug te vinden.

De vestingvisie.

Het voorgaande is ook van toepassing op de vestingvisie. Dit is een project dat als het ware een paraplu gaat vormen over allerlei bestaande en toekomstige projecten heen. Het is heel verstandig dat via een amendement de raad heeft besloten in ieder geval voor de financiën een eigen structuur voor het Visioterrein in te richten. Naar mijn mening is dat niet voldoende. De reikwijdte van de vestingvisie gaat verder dan het Visioterrein (wanneer krijgt dat een fatsoenlijker naam?). De visie dient niet alleen financieel te worden bewaakt. Het is een “inspirerend leidraad”. Inspireren en leidraad zijn actieve begrippen. Tot nu toe is de gemeente vaak te passief

De stimuleringssubsidie

Ook de gemeenteraad van Grave vindt dat wij met z’n allen er voor moeten zorgen dat er minder regenwater in het riool terecht komt. Dat kan door het regenwater van onze daken en tuinen af te koppelen van de riolering en op eigen terrein op te vangen. Dus gras in plaats van tegels en zo. Daarvoor heeft de raad nu besloten een financiële bijdrage te geven. Een toezegging om het budget zo nodig te verruimen was voldoende om er in de raadsvergadering maar helemaal niets meer over te zeggen. Ik geloof er niet in dat, alleen op grond van de mededeling op de website en in de krant, mensen in massa naar de gemeente zullen komen met hun plan hun terrassen te vervangen door gras op kratjes. Een echt actieve informatieserie is daarvoor noodzakelijk.

Onlangs heeft de raad het Verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan (VGHRP) vastgesteld. Bij de vaststelling vond de raad wel dat men eigenlijk te weinig informatie had om goed te beseffen wat men besloot. Daarom is er nu op 1 april een openbare werkbespreking over dit genomen besluit. Er is drie kwartier voor uitgetrokken. Vooralsnog staat deze bijeenkomst niet op de openbare vergaderkalender. Of ook de afkoppeling aan de orde komt weet ik niet. Het is wel een wezenlijk onderdeel van dat VGRP.

De motiemarkt

Ook bij de raadsleden leefden nog al wat vragen over de betekenis van zo’n markt die elders al enkele jaren in het kader van de begrotingsbehandeling wordt georganiseerd. Het komt er op neer dat burgers hun ideeën via marktkramen aan raadsleden mogen verkopen. In de toelichting vanuit de initiatiefnemers zat een ondertoon van “nou doen we wat om de burgers erbij te betrekken en dan komt er weer gezeik”. Met slechts één stem tegen werd het voorstel aangenomen. Als er ooit een opsomming komt van de voorwaarden waar een goed raadsbesluit aan moet voldoen zal blijken dat dit besluit daar niet aan voldoet.

Maar alleen kritiek leveren is  ook niet opbouwend. Ik doe daarom wel mee. Nu alles nog moet worden uitgewerkt zou ik zelfs nu al kunnen meedoen. Van openbaar groen en parken heb ik geen verstand en ik heb een hekel aan tuinieren. Op verzoeken van de gemeente om daaraan mee te werken reageer ik dus niet. Op het gebied van bestuurlijke organisatie heb ik wel kennis, ervaring en liefhebberij. Daar doe ik dus graag aan mee. Maar in mijn geval geldt ook de regel dat zowel de ontwikkelaar van een idee en degene die het idee moet uitvoeren samen een tijd moeten optrekken; een projectmatige aanpak dus. Mijn aandeel kunt u zien groeien op https://graafsetribune.blogspot.com .

Nader onderzoek bestuurlijke toekomst.

De raad heeft  in december het college opdracht gegeven een onderzoek te laten instellen naar de voor- en nadelen van de twee opties “Zelfstandig Grave en “Grave samen met Cuijk en Mill”. Er wordt € 30.000 voor uitgetrokken en op 1 april moet het rapport klaar zijn. Ik zou, puur uit belangstelling, wel eens willen weten hoe het uitverkoren bureau het onderzoek gaat aanpakken en waarom die aanpak beter lijkt dan de manier van de andere kandidaat.

Leuk vond ik de paragraaf Overige politiek relevante informatie.

“Een deel van het onderzoek kan bij oplevering niet meer ter zake doende zijn als gevolg van besluiten die door andere gemeenten in de regio in dezelfde periode worden genomen. Op dat moment moet bezien worden hoe de resultaten geinterpreteerd moeten worden.”

Deze zin past uitstekend in de Graafse bestuurlijke cultuur: we nemen een besluit en zien wel waar het schip strandt.

De scheepswerf

Dat het bericht over de uitspraak van het hof een tegenvalt is logisch. De gemeente blijkt nu wel degelijk mede aansprakelijk te zijn voor de schade geleden bij het faillissement van de scheepswerf. Maar dat het, zoals in de eerste reactie van het college naar buiten kwam, een complete verrassing is verbaast mij. In de tijd dat de kwestie speelde was er van veel kanten al kritiek op de manier waar Grave de zaak bestuurlijk aanpakte. Dat de zaak in eerste instantie werd gewonnen was een meevaller. Maar iedereen weet dat wedstrijden vaak in de tweede helft worden beslist. Dat de gemeente in de begroting nog geen budget heeft gereserveerd is tot daar aan toe. Dat er zelfs in de risicoparagraaf van de begroting niets over werd vermeld is een misser.

Het hoger beroep heeft bijna drie jaar geduurd. Dat de gemeente er in die tijd niet bij werd betrokken wil er bij mij niet in. Processen moeten zoveel mogelijk worden vermeden, maar als ze er zijn moeten ze wel worden gevolgd en dus zou ik het volgen van processen in een informatiestructuur opnemen. Volgens het voorstel over de werkwijze van de raad dat nu voorligt is dat niet het geval.

Natuurlijk moet nog worden gekeken of cassatie meer kan inhouden dan uitstel van executie. Belangrijker is echter het antwoord op de vraag hoe nu verder te gaan. Schade beperken en dekken. Dat betekent ook afwegen tegen andere voornemens. Het terrein van de scheepswerf is onderdeel van de vestingvisie. De gemeente heeft ook plannen voor andere investeringen. Daar zal hetv goed voorbereid over moeten gaan

Het zoeken van een zondebok en daarvoor op korte termijn een debat in de raad organiseren, zoals Keerpunt 2010 blijkbaar wil, is zinloos.

Werkwijze raad.

Het was de bedoeling het voorstel al in de afgelopen vergadering te behandelen. Het werd door de fractievoorzitters niet op de agenda geplaatst omdat men er eerst nog een werkbespreking aan wilde wijden, zodat er een nieuw voorstel kon komen dat meer kans op instemming zou hebben. Die werkbespreking moest wijken voor het vervolg van de raadsvergadering.

Het raadsvoorstel is dus ongewijzigd toch weer op de agenda geplaatst. Volgens de huidige werkwijze valt er dan voor de raadsvergadering niets aan een voorstel te veranderen. Dat kan alleen in de raadsvergadering via een amendement. Eventueel kan in de vorm van een motie het college nog een boodschap worden meegegeven over de gewenste interpretatie van het raadsbesluit. Dat komt de duidelijkheid van een besluit niet ten goede. Dat riep in de agendacommissie de vraag op of de nu op 11 maart geplande werkbespreking nog wel zinvol was als aan het voorstel niets meer zou kunnen worden gewijzigd. Gelukkig stelde de voorzitter dat het voorstel niet in beton is gegoten. Ie uitspraak houdt waarschijnlijk in dat de behandeling in de commissie kan leiden tot een advies aan het college om met een nieuw voorstel te komen. Het zou goed zijn deze adviesmogelijkheid voor de commissie alvast als eerste aan het huidige voorstel toe te voegen.

Zoals het voorstel er nu ligt stelt het weinig voor. Aan de rol van burgers bij de werkzaamheden van het gemeentebestuur wordt helemaal geen aandacht gegeven.

De enige werkelijke wijziging is dat het spreekrecht in de raadsvergadering over agendapunten van die vergadering wordt afgeschaft. Nu zou het inderdaad onnodig moeten zijn dan nog iets in te brengen. Helaas blijkt dat gebruik maken van het spreekrecht nog te vaak door insprekers als een laatste strohalm wordt gezien.

Liever zou ik zien dat het hele voorstel van tafel gaat en dat tijd wordt genomen de bestuurlijke processen in Grave eens goed te organiseren. Dat geldt zeker voor het geval dat Grave zelfstandig blijft, maar het kan ook een goed bijdrage zijn aan de organisatie van de gemeente waar het huidige Grave deel van gaat uitmaken.

Urenuitbreiding griffie.

“Lest best” is een goede kenschets van dit laatste onderwerp in dit verhaal.

Toch heb ik kritiek. Het ontgaat mij waarom over dit voorstel zo geheimzinnig wordt gedaan. Er is ook nadrukkelijk afgesproken dat het een A-stuk wordt. Er mag dus niet over worden gesproken. Dus weet ik niet welke visie over de taak van de griffie heeft geleid tot het voorstel om de capaciteit slechts met 8 uur te verhogen.

Volgens mijn visie op de rol van de griffie zullen die 8 uur niet meer dan een start zijn. Een van de bezwaren die ik tegen de huidige CGM-constructie heb is dat ons eigen gemeentebestuur zonder voldoende eigen ondersteuning in de bestuurszee ronddobbert. Zaken als bestuurlijk processen, omgaan met organisaties in de gemeente, kortom bijna alles waar ik me nu druk over maak moeten niet verlopen via een externe organisatie als CGM.

Een eerste opdracht aan de versterkte griffie zou kunnen zijn het project om te komen tot een moderne en effectieve manier van Grave besturen grondig aan te pakken.

Slot

Nu het gemeentebestuur via het besluit over de motiemarkt te kennen heeft gegeven ideeën vanuit de burgers welkom te heten heb ik de uitlaatklep via deze toch wel omvangrijke ingezonden stukken in de Arena hopelijk niet meer nodig. Er zijn al enkele ingezonden brieven naar de gemeenteraad onderweg. Komende raadsvergadering zal wel blijken wat de gemeenteraad daarvan vindt. In ieder geval ga ik door met onderwerpen aansnijden op https://graafsetribune.blogspot.com . Die zijn niet bedoeld als een cursus “gemeentebestuur voor dummies”. Bijdragen en commentaar zijn daarom van harte welkom. In de bibliotheek is voldoende ruimte en tijd om gesprekken daarover te organiseren. Nu weet u alvast hoe mijn kraam op de motiemarkt er ongeveer uit gaat zien.

Leo de Vreede

Naar Arena gestuurd op 21-2-2019